Klasyfikacja Odleżyn wg Torrance’a
Klasyfikacja odleżyn według Torrance’a obejmuje pięć stopni odleżyn, z których każdy opisuje stopień zaawansowania uszkodzenia tkanek. Poniżej przedstawiono charakterystykę poszczególnych stopni:
I Stopień Odleżyn (Blednące Zaczerwienienie):
- Postać: Blednące zaczerwienienie.
- Po uciśnięciu: Zaczerwienienie blednie, mikrokrążenie nieuszkodzone.
- Lokalizacja: Nad wyniosłością kostną.
- Charakterystyka: Mikrokrążenie nieuszkodzone, brak uszkodzenia skóry.
II Stopień Odleżyn (Nieblednące Zaczerwienienie):
- Postać: Nieblednące zaczerwienienie.
- Po uciśnięciu: Mikrokrążenie uszkodzone.
- Lokalizacja: Na naskórku i skórze właściwej.
- Charakterystyka: Uszkodzenie mikrokrążenia, powierzchowne uszkodzenia naskórka, odczuwalny ból.
III Stopień Odleżyn (Uszkodzenie do Tkanki Podskórnej):
- Uszkodzenie: Wszystkie warstwy skóry, aż do granicy z tkanką podskórną.
- Brzegi Rany: Dobrze odgraniczone, otoczone obrzękiem i rumieniem.
- Dno Rany: Czerwona ziarnina lub żółte masy tkanek, które uległy rozpadowi.
IV Stopień Odleżyn (Uszkodzenie Skóry i Tkanki Podskórnej):
- Uszkodzenie: Skóry i tkanki podskórnej.
- Dno Rany: Czarna martwica może pokrywać dno odleżyny.
V Stopień Odleżyn (Martwica Kości i Stawów):
- Martwica: Dotyczy kości i stawów.
- Pojawiają się jamy w tkankach.
- Rana wypełniona czarno-brązowymi tkankami.
Klasyfikacje według Innych Skal:
- Skala Torrance’a
- Skala Enisa i Sarmiento
- Skala Guttmana
- Skala Twycrossa i Lacka
- Skala Campbell
- Skala NPUAP (National Pressure Ulcer Advisory Panel)
Klasyfikacja Odleżyn według NPUAP:
I Stopień Odleżyn:
- Drobne zmiany ograniczone do skóry.
- Skóra zachowuje ciągłość.
- Może wystąpić zaczerwienienie, ból, świąd, ocieplenie lub oziębienie.
II Stopień Odleżyn:
- Częściowe uszkodzenie skóry właściwej lub naskórka.
- Pojawiają się otarcia, powierzchowne owrzodzenia, pęcherze.
III Stopień Odleżyn:
- Uszkodzenie pełnej grubości skóry.
- Odsłonięcie powięzi mięśniowej.
IV Stopień Odleżyn:
- Głębokie owrzodzenia obejmujące mięśnie, stawy i kości.
V Stopień Odleżyn:
- Zakażone głębokie owrzodzenia.
VI Stopień Odleżyn:
- Zajęcie mięśni i powięzi.
VII Stopień Odleżyn:
- Zajęcie kości i okostnej.
Klasyfikacje odleżyn są ważne w celu prawidłowej oceny stopnia zaawansowania uszkodzeń oraz wyboru odpowiednich metod leczenia i profilaktyki.
Źródła:
- Leczenie odleżyn i ran przewlekłych, G. Krasowski, M. Kruk, PZWL, 2018
- Leczenie ran przewlekłych, M. Szewczyk, A. Jawień, PZWL, 2019
- National Pressure Ulcer Advisory Panel (NPUAP) Staging Classification