Poradnik medyczny

Skala Braden interpretacja oraz ocena ryzyka powstania odleżyn według Braden

Odleżyny stanowią poważny problem leczniczy i pielęgnacyjny. Pierwszym krokiem we właściwej profilaktyce przeciwodleżynowej jest wczesne rozpoznanie u pacjenta ryzyka wystąpienia zmian odleżynowych. W tym celu można posiłkować się m.in skalą Braden, która prognozuje ryzyko powstania odleżyn u konkretnej osoby.
 
Skala Braden używana jest przede wszystkim w opiece domowej. 

Skala Braden interpretacja oraz ocena ryzyka powstania odleżyn według Bradena

Skala Braden powstała w 1987 r. w Stanach Zjednoczonych jako wynik poszukiwań najbardziej skutecznego narzędzia do prognozowania i rozwoju odleżyn. Skala Braden powstała w oparciu o twierdzenie, że największą rolę w tworzeniu się odleżyn odgrywają: 

  1. Siły i czas trwania ucisku oraz 
  2. Tolerancja skóry i poszczególnych tkanek na te bodźce. 
Czynniki ryzyka powstania odleżyn według skali Braden
 
W skali Braden wyróżniamy 6 czynników ryzyka, z których każdy ma przypisane swoją wagę i znaczenie w ryzyku powstawania odleżyn.  Do tych czynników należą: percepcja bodźców, stan skóry, aktywność i ruchliwość, stan odżywienia oraz obecność i działanie sił mechanicznych. 
 
Każdemu czynnikowi przypisuje się punkty od 1 do 4. Daje to możliwość uzyskania łącznie od 6 do 23 pkt. Niska ilość uzyskanych punktów w skali Braden oznacza większe ryzyko powstania odleżyn. 

Skala punktowa oceny ryzyka powstania odleżyn według Braden

1. Pierwszy czynnik ryzyka: Percepcja bodźców

  • Całkowicie ograniczona +1 punkt
  • Bardzo ograniczona +2 punkty
  • Lekko ograniczona +3 punkty
  • Nieograniczone +4 punkty

2. Drugi czynnik ryzyka: Aktywność fizyczna

  • Pacjent stale przebywa w łóżku +1 punkt
  • Pacjent stale przebywa w fotelu +2 punkty
  • Pacjent chodzi sporadycznie +3 punkty
  • Pacjent chodzi często +4 punkty

3. Trzeci czynnik ryzyka: Ruchliwość

  • Pacjent jest całkowicie unieruchomiony +1 punkt
  • Ruchliwość osoby jest bardzo ograniczona +2 punkty
  • Ruchliwość osoby jest bardzo ograniczona +3 punkty
  • Ruchliwość osoby jest nieograniczona +4 punkty

4. Czwarty czynnik ryzyka: Wilgotność rany

  • Rana jest ciągle wilgotna +1 punkt
  • Rana jest bardzo wilgotna +2 punkty
  • Rana jest sporadycznie wilgotna +3 punkty
  • Rana jest rzadko wilgotna +4 punkty

5. Piąty czynnik ryzyka: Stan odżywienia pacjenta

  • Stan odżywienia pacjenta jest bardzo zły +1 punkt
  • Prawdopodobnie stan odżywienia pacjenta jest niedostateczny +2 punkty
  • Stan odżywienia pacjenta jest właściwy +3 punkty
  • Stan odżywienia pacjenta jest doskonały +4 punkty

6. Szósty czynnik ryzyka: Tarcie i naciąganie

  • Tarcie i naciąganie występuje ciągle +1 punkt
  • Tarcie i naciąganie występuje okresowo +2 punkty
  • Tarcie i naciąganie nie występuje prawie wcale +3 punkty
  • Tarcie i naciąganie nie występuje +4 punkty

Punkty uzyskane od poszczególnych czynników ryzyka należy do siebie dodać. 

Skala Braden interpretacja wyniku 

Ryzyko powstania odleżyn według skali Braden występuje wtedy kiedy wynik jest niższy lub równy 16 punktów. Dla pacjentów w wieku podeszłym autorzy sugerują przyjęcie wartości 18 punktów.

Literatura: Leczenie odleżyn i ran przewlekłych, G. Krasowki, M. Kruk, PZWL, 2018