Skuteczne leczenie odleżyn w domu: Przewodnik krok po kroku
Ryzyko powstania odleżyn
Osoby narażone na długotrwały ucisk są w wysokim stopniu zagrożone powstawaniem odleżyn. Niedokrwienie tkanek może stać się nieodwracalne już po 2-6 godzinach, a martwica pojawia się zazwyczaj po upływie 6 godzin. Proces leczenia odleżyn w domu wymaga kompleksowej opieki, obejmującej między innymi:
Zniesienie ucisku:
- Ręczna zmiana pozycji co 1 godzinę u pacjenta siedzącego, co 2 godziny u pacjenta leżącego w ciągu dnia, a w nocy co 2-3 godziny.
- Stosowanie mat i materacy antyodleżynowych.
- Używanie sprzętu pomocniczego do przemieszczania pacjenta.
Minimalizacja sił mechanicznych:
- Dbanie o odpowiednią higienę i pielęgnację skóry pacjenta.
- Stabilizacja ciała za pomocą wałków przeciwodleżynowych i poduszek przeciwodleżynowych.
Pielęgnacja skóry pacjenta
Pielęgnacja skóry pacjenta zagrożonego powstawaniem odleżyn ma kluczowe znaczenie, ponieważ na jej podstawie oceniamy stan zdrowia i ewentualne zmiany chorobowe.
- Ocena skóry:
- Codzienna ocena z wykorzystaniem skali np. Skali odleżyn Torrance’a lub Enisa i Sarmiento.
- Higiena i pielęgnacja:
- Codzienna toaleta z użyciem ciepłej wody i hipoalergicznego mydła.
- Codzienne nawilżenie skóry.
- Zmiana bielizny i pościeli.
- Ochrona skóry przed moczem i kałem.
- Użycie odpowiednich podkładów z membraną.
Przy leczeniu odleżyn kluczowe znaczenie ma stałe monitorowanie stanu zdrowia pacjenta. Należy przede wszystkim skupić się na terapii choroby podstawowej, regularnej ocenie poziomu bólu oraz dbaniu o odpowiednie nawodnienie i odżywienie chorego. Ważne jest również minimalizowanie czynników wewnętrznych wpływających na rozwój odleżyn, takich jak zaburzenia metaboliczne i ogólnoustrojowe, które należy systematycznie wyrównywać.
Ułożenie chorego w łóżku:
Gdy pacjent leży na boku:
- Plecy podpieramy wałkiem lub klinem, aby zapewnić stabilność pozycji.
- Głowę układamy na poduszce przeciwodleżynowej, aby zapobiec odleżynom i wspierać komfort.
- Pod kończynę górną i dolną umieszczamy wałek lub poduszkę przeciwodleżynową dla odciążenia i wsparcia.
- Dolną kończynę układamy prosto, natomiast górną lekko przesuwamy do przodu, aby zachować naturalną pozycję ciała.
Gdy pacjent leży na plecach:
- Głowa stanowi naturalne przedłużenie tułowia, z brodą skierowaną delikatnie w stronę mostka.
- Kończyny górne są lekko oddalone od tułowia, z uniesionymi ku górze dłońmi i przedramionami.
- Kończyny dolne pozostają wyprostowane.
Leczenie odleżyn w domu wymaga stałej uwagi i kompleksowej opieki. Zastosowanie odpowiednich środków profilaktycznych i pielęgnacyjnych ma kluczowe znaczenie w procesie leczenia. Oprócz standardowych zabiegów higienicznych oraz odpowiedniego nawilżania i ochrony skóry, warto sięgnąć po specjalistyczne produkty wspomagające leczenie odleżyn. Wśród nich szczególnie polecane są maty i poduszki przeciwodleżynowe, takie jak MEDiMAT, które pomagają zmniejszyć nacisk na narażone miejsca oraz poprawiają krążenie krwi. Tego typu rozwiązania nie tylko przyspieszają proces gojenia, ale również zapobiegają powstawaniu nowych zmian. Dzięki zastosowaniu produktów takich jak MEDiMAT, komfort pacjenta znacznie wzrasta, co ma istotny wpływ na skuteczność leczenia w warunkach domowych.
Źródła:
- Leczenie ran przewlekłych, M. Szewczyk, A. Jawień, PZWL, 2019
