Spis treści:
-
Odleżyny jak powstają
-
Rodzaje odleżyn
-
Skala Guttmana odleżyny
-
Skala Guttmana odleżyny - I stopień odleżyn
-
Skala Guttmana odleżyny - II stopień odleżyn
-
Skala Guttmana odleżyny - III stopień odleżyn
-
Skala Guttmana odleżyny - IV stopień odleżyn
-
Leczenie odleżyn
Odleżyny jak powstają
Odleżyny powstają w wyniku działania różnych sił mechanicznych, statycznych oraz dynamicznych. Odleżyny należą do ran trudno gojących się, które mogą sprawiać duży ból i dyskomfort.
Miejscami najbardziej narażonymi na powstawanie odleżyn są: piety, stopy, kość krzyżowa, okolice krętarzy kości udowej, łokcie, uszy.
Rodzaje odleżyn
Odleżyny dzielimy na:
- Odleżyny zwykłe - odleżyny te związane są z działającym ciśnieniem prostym, siłami tarcia oraz działającymi siłami ścinającymi.
- Odleżyny miażdżycowe — odleżyny te zlokalizowane są głównie na piętach.
- Odleżyny, które powstają w wyniku dysfunkcji neurologicznej. Odleżyny powstają wtedy głównie w okolicy krocza oraz guzów kulszowych.
Skala Guttmana odleżyny
Skala Guttmana odleżyny - I stopień odleżyn
- Zmiany skórne o niewielkim obrzęku, nie ma uszkodzenia tkanek;
- Zmiana skórna znika po ustaniu ucisku, jeśli nie trwał on zbyt długo;
Skala Guttmana odleżyny - II stopień odleżyn
- W miejscu zmiany powstało przebarwienie oraz doszło do stwardnienia skóry;
- Pojawiły się pęcherzyki podbarwione krwotocznie;
- W miejscu zmiany widać skórę właściwą;
- Doszło do martwicy powierzchniowej warstwy skóry;
Skala Guttmana odleżyny - III stopień odleżyn
- Martwica doszła do powięzi, mięśni, kości;
- Powstało głębokie owrzodzenie;
Skala Guttmana odleżyny - IV stopień odleżyn
- W miejscu zmiany powstały torbiele oraz zachyłki;
- Prawdopodobne jest powstanie zakażenia, które może doprowadzić do posocznicy;
Leczenie odleżyn
Procedura leczenia odleżyn prowadzona jest zgodnie z zasadą TIME:
T - Oczyszczenie rany odleżynowej oraz usunięcie tkanek martwiczych.
I - Zmniejszenie stopnia zakażenia rany.
M - Utrzymanie odpowiedniej wilgotności w ranie, rana nie może być wysuszona.
E - Pobudzenie oraz przyspieszenie naskórkowania, co ma doprowadzić do wygojenia się rany odleżynowej.
Leczenie odleżyn I i II stopnia polega przede wszystkim na odciążaniu miejsca, w którym doszło do powstania odleżyny.
W celu zmniejszenia ucisku powierzchniowego oraz odciążenia newralgicznego punktu można zastosować specjalistyczne poduszki na odleżyny, wałki przeciwodleżynowe lub maty przeciwodleżynowe >>>.
Ranę odleżyny I lub II stopnia można również pokryć hydrofilowym opatrunkiem.
Literatura:
Odleżyny w praktyce klinicznej, PZWL, 2022
Odleżyny w praktyce klinicznej, PZWL, 2022