Powstawanie i Klasyfikacja Odleżyn oraz Zasady Leczenia
Mechanizm Powstawania Odleżyn
Odleżyny są wynikiem działania różnych sił mechanicznych, zarówno statycznych, jak i dynamicznych. Są to rany trudno gojące się, które mogą powodować znaczny ból i dyskomfort. Miejsca najbardziej narażone na ich powstawanie to pięty, stopy, kość krzyżowa, okolice krętarzy kości udowej, łokcie oraz uszy.
Rodzaje Odleżyn
Odleżyny Zwykłe: Związane z działaniem ciśnienia prostego, sił tarcia i ścinających.
Odleżyny Miażdżycowe: Lokalizowane głównie na piętach.
Odleżyny z Dysfunkcji Neurologicznej: Powstają w okolicy krocza i guzów kulszowych.
Klasyfikacja według Skali Guttmana
I Stopień Odleżyn:
- Zmiany skórne o niewielkim obrzęku.
- Brak uszkodzenia tkanek.
- Zmiana skórna zanika po ustaniu ucisku.
II Stopień Odleżyn:
- Przebarwienie skóry i jej stwardnienie.
- Pęcherzyki podbarwione krwotocznie.
- Martwica powierzchniowa.
III Stopień Odleżyn:
- Martwica sięga powięzi, mięśni, kości.
- Głębokie owrzodzenie.
IV Stopień Odleżyn:
- Torbiele i zachyłki.
- Ryzyko zakażenia i posocznicy.
Zasady Leczenia Odleżyn - Metoda TIME
T (Time) - Oczyszczenie Rany:
- Usunięcie tkanek martwiczych.
I (Infection) - Zmniejszenie Zakażenia:
- Redukcja stopnia zakażenia rany.
M (Moisture) - Utrzymanie Wilgotności:
- Utrzymanie odpowiedniej wilgotności w ranie, unikanie jej nadmiernego wysuszania.
E (Edge) - Pobudzenie Naskórkowania:
- Pobudzenie i przyspieszenie naskórkowania w celu wygojenia rany odleżynowej.
Leczenie Odleżyn I i II Stopnia
Leczenie odleżyn I i II stopnia skupia się przede wszystkim na odciążeniu obszaru, w którym powstała odleżyna. Stosowanie specjalistycznych poduszek na odleżyny, wałków przeciwodleżynowych oraz mat przeciwodleżynowych może pomóc w zmniejszeniu ucisku powierzchniowego i odciążeniu punktu narażonego na odleżyny.
Podsumowując, skuteczne leczenie odleżyn obejmuje kompleksową opiekę, w tym diagnostykę, profilaktykę i terapię, zgodnie z zasadami TIME oraz dostosowane do konkretnej klasyfikacji odleżyn. Wdrożenie specjalistycznych środków, takich jak poduszki czy maty przeciwodleżynowe, może znacznie poprawić jakość życia pacjentów narażonych na odleżyny.
